Ο ΡΟΔΩΝΑΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΡΗΝΗΣ

Ανηφορίζοντας κανείς προς τον Βυζαντινό Ναό του Αγίου Νικολάου Κρήνης (13ος αιώνας μ.Χ.) έρχεται αντιμέτωπος με το πλήθος ροδιών που κατακλύζουν τον προαύλιο χώρο του. 

Τα ρόδια από αρχαιοτάτων χρόνων αποτελούσαν σημαντικά στοιχεία της εκάστοτε τοπικής, κυρίως θρησκευτικής παράδοσης. Άλλωστε αυτός είναι ο λόγος που στις περισσότερες περιπτώσεις σήμερα οι ροδώνες δεσπόζουν σε τόπους που, είτε αποτελούσαν θρησκευτικά λατρευτικά κέντρα, είτε αποτελούν ακόμη και σήμερα.

Η καλλιέργεια του ροδιού πρωτοεμφανίστηκε στην περιοχή της Περσίας και με το πέρασμα του χρόνου διαδόθηκε στην Ινδία, στην Αφρική, στην Κίνα και φυσικά στην Ευρώπη και στην Αμερική. Αν ανατρέξουμε στις πρωτογενείς πηγές θα διαπιστώσουμε ότι τουλάχιστον από το 3000 π.Χ (ίσως και νωρίτερα) περιγράφονται κήποι με σύκα, χουρμάδες και ρόδια στις εύφορες κοιλάδες των ποταμών Τίγρη-Ευφράτη, Νείλο και σε διάφορα ποτάμια στην ευρύτερη περιοχή της Ινδίας.

Επιπροσθέτως ο ¨ιερός¨ καρπός του ροδιού κατείχε εξέχουσα θέση, τόσο στη μυθολογία, όσο και στη θρησκεία πολλών πολιτισμών. Στην Ελληνική και Περσική μυθολογία το ρόδι αναφέρεται ως το σύμβολο της αναγέννησης, της ζωής και της γονιμοποίησης. Θα ήταν παράληψη να μην τονιστεί, ότι το ρόδι μετατράπηκε σε σύμβολο θανάτου, αιωνιότητας και γονιμότητας, εξ αιτίας του ρόλου του στον γνωστό ελληνικό μύθο της Περσεφόνης. Παράλληλα το ρόδι έγινε το έμβλημα των Ελευσίνιων Μυστηρίων, ενώ είναι απαραίτητο να υπογραμμιστεί ότι στην Παλαιά Διαθήκη αναφέρεται με την ονομασία rimmon.

Στον Χριστιανισμό αποτέλεσε το σύμβολο της ανάστασης και της ζωής και η απεικόνιση του σε έργα χριστιανικού περιεχομένου συμβολίζει την ελπίδα.

Την σπουδαιότητα αυτού του φρούτου τη συναντούμε και στην Εβραϊκή παράδοση. Το ρόδι αποτέλεσε βασικό διακοσμητικό στοιχείο στο Ναό του Σολομώντος, σε βασιλικά εμβλήματα και στους μανδύες των ιερέων του Εβραϊσμού. Άλλωστε μην λησμονούμε ότι ένα μικροσκοπικό ρόδι από αλάβαστρο που φέρει επιγραφή στην αρχαία εβραϊκή διάλεκτο, είναι το μοναδικό εύρημα που η αρχαιολογική μαρτυρία έφερε στο φως από το Ναό του Σολομώντος. Από την άλλη πλευρά στη βουδιστική παράδοση το ρόδι είναι ένα από τα τρία ιερά φρούτα, ενώ με βάση τα ισλαμικά κείμενα, ο παράδεισος που περιγράφεται στο Ιερό Βιβλίο των Μουσουλμάνων, Κοράνι, περιλαμβάνει τέσσερις κήπους μέρος των οποίων αποτελούν και οι ροδιές.

Ακόμη και στη σημερινή εποχή το σπάσιμο του ροδιού στους γάμους και την Πρωτοχρονιά συμβολίζει την καλοτυχία και την γονιμότητα. Συνεπώς, ανατρέχοντας σε όσα ειπώθηκαν διαπιστώνουμε τη σπουδαιότητα αυτού του καρπού σε πολλούς πολιτισμούς και θρησκείες σε διαφορετικές χρονικές περιόδους. Αναλογιζόμενοι την σπουδαιότητα της ροδιάς στο παρελθόν, τότε αντιλαμβανόμαστε και τη σπουδαιότητα του ροδώνα που υπάρχει στον προαύλιο χώρο του βυζαντινού ναού του Αγίου Νικολάου στην Κρήνη Τρικάλων.

Αν ο συγκεκριμένος ροδώνας αποτελεί συνέχεια ενός άλλου ροδώνα, ο οποίος υπήρχε πριν από χιλιάδες χρόνια είναι άγνωστο. Σίγουρα όμως είναι αρκετά παλαιός.

Με βάση τις μαρτυρίες των γερόντων του Χωριού, οι ροδιές δίπλα στο ''αποτύπωμα'' της Βυζαντινής Περιόδου υπήρχαν πολύ πριν τη γέννηση των ιδίων. Πολλοί μάλιστα από αυτούς θυμούνται τους πατεράδες ή ακόμα και τους παππούδες τους να αναφέρονται σε αυτούς. Μάλιστα κάποιοι από αυτούς περιέγραφαν περιστατικά, που είχαν μάθει από τους δικούς τους προγόνους (εδώ διαπιστώνεται η ''δύναμη'' της προφορικής παράδοσης).

Ως εκ τούτου, αν αναλογιστούμε ότι η ροδιά έχει τη δυνατότητα να ζήσει πάνω από 200 έτη, θα μπορούσαμε να διατυπώσουμε την άποψη, ότι ο ροδώνας του Αγίου Νικολάου της Κρήνης είναι αποτέλεσμα μιας συνεχής εμφύτευσης δέντρων.

Σε αυτό τον ιερό τόπο, πριν δεκάδες χρόνια η κοινότητα της Κρήνης νοίκιαζε τον ροδώνα σε ιδιώτες, οι οποίοι με τη σειρά τους εκμεταλλεύονταν τους καρπούς του, πουλώντας τους στις τοπικές αγορές.

Στο ρου του χρόνου, η ενοικίαση του ροδώνα έπαψε να υφίσταται και εδώ και αρκετά χρόνια είναι προσβάσιμος σε όλους τους κατοίκους και τους επισκέπτες της περιοχής.

Φέτος πολλοί ήταν εκείνοι οι οποίοι έσπευσαν στον Άγιο Νικόλαο  για να μαζέψουν και να γευτούν τον επονομαζόμενο ¨ιερό¨ καρπό, έχοντας στο νου τους την καλοτυχία που φέρνει.

Δημοσιεύτηκε στην κατηγορία: ΔΙΑΦΟΡΑ